Bir tür yatırım stratejisi olan kaldıraçlı işlem, yatırımından elde edilecek kar oranını arttırmak niyetiyle borç para kullanımı anlamına gelmektedir. Kaldıraç, bir firmanın mal varlıklarını finanse etmek amacıyla kullandığı borç miktarını temsil eder. Genel anlamıyla kaldıraç işlem yapmak, az bir bütçe yatırıp, geri kalan işlemlerin krediyle yapılmasıdır. Marj kavramı ise kaldıraç kullanarak alım-satım işlemleri yapmanıza izin verilen minimum nakit tutarını belirtir. Kaldıraç, yatırımcının marj kullanarak elinde olan bütçeden daha büyük bir pozisyonu kontrol etmesine olanak sağlamaktadır. Şirketin yatırım için kullandığı “yüksek kaldıraçlı” ifadesi, söz konusu yatırımın öz kaynağından daha fazla borcu olduğu anlamına gelir. Bu yazımızda sizin için kaldıraç işlemlerinde örnek verdikten sonra; kaldıraçlı işlem nasıl yapılır? Sorusuna yanıt sağlayıp kaldıraçlı işlem riskleri konusuna değindik.
KALDIRAÇLI İŞLEM ÖRNEĞİ
Türkiye şirketlerinin sağladığı kaldıraç işlemleri, Sermaye Piyasası Kurulunca belirlenen 1/10 oranındadır. Bu oran kapsamında yatırımcılar 1000 dolar ile 10 bin dolarlık işlem yapılabilirler. Kendi bütçenizin az bir miktarını kullanarak daha büyük oranlarda işlem yapabilmenize olanak sağlayan kaldıraç oranı, işlem yaptığınız borç miktarını temsil etmektedir. Örneğin 10.000 dolarlık bir pozisyonu kontrol etmek istiyorsunuz, ancak hesabınızda bulunan miktar 1000 dolar. Bu durumda aracı kurumunuz sizden 1000 dolarlık marj, yani depozito temin eder. Kaldıraçlı işlemi yapmak için verdiğiniz 1000 dolar, 1:10 oranında işlem yapmanıza yani 10.000 doları kontrol etmenize olanak sağlar.
KALDIRAÇLI İŞLEM NASIL YAPILIR?
Yatırımcıların sermayelerinin belli bir katına kadar işlem yapabilmelerine olanak sağlayan kaldıraç, finans piyasalarında sıkça kullanılmaktadır. Kaldıraçlı işlem yapmak için öncelikle ne kadar teminat verebileceğinizi belirlemelisiniz. Ne kadarlık miktarla işlem yapacağınızı belirledikten sonra, size sunulan kaldıraç oranını ortaya koyacağınız bütçeyle çarpabilirsiniz.
Örneğin 5000 TL ile işlem yapacaksanız, 1:10 kaldıraç oranında bu miktar 50.000 1:100 kaldıraç oranında ise 500.000 tutarına denk gelir. Sonrasında yatırım yaptığınız alandaki fiyat hareketleri sonucunda elde ettiğiniz kar ve zarar oranları hesabınıza yansıyacaktır. Lot olarak işlem yapacaksınız, işlem yapacağınız birim miktarının lot karşılığına denk gelen miktarı hesaplamalısınız. Çıkan miktarı kaldıraç oranınıza böldüğünüzde teminatınız ortaya çıkar, aynı şekilde birimdeki fiyat artış ve azalış hareketleri sizin kar ve zararınızı belirleyecektir.
Yine bir örnekle açıklamak gerekirse teminatınız 920 TL kaldıraç oranınız ise 100 olsun. Bu durumda 92.000 TL ile işlem kapabilme kapasitesine sahip olursunuz. Dolar 4,60 TL iken yatırım yapacağınızı var sayalım; 920 TL ile 200 dolar alabiliyorken kaldıraç işlem sayesinde 20.000 dolar alabiliyorsunuz. Şimdi 4,60 TL iken yatırım yaptığınız dolar 4,65 TL olmuş olsun. Bu sayede kaldıraçlı işlemle yaptığınız 92.000 TL size 93.000 TL olur. Aradaki 1000 TL fark ise sizin hesabınıza yatacak olan kar miktarıdır.
KALDIRAÇLI İŞLEM RİSKLERİ NELERDİR?
Finans piyasasında her yatırım stratejisinde olduğu gibi kaldıraç işlemlerinin de riskli bir tarafı bulunmaktadır. Kaldıraçlı işlem riskleri arasında; yatırım yapacağınız alandaki gelişmelerle büyük kar elde edebileceğiniz gibi, söz konusu piyasa durumunda aleyhinize dalgalanmalar olursa kaybınız verdiğiniz teminattan fazla olması durumu vardır. Bütçenizin tamamını kaybetmenizin yanı sıra bir miktar borçlanma ihtimalinizde göze alınması gereken riskler arasındadır. Bu nedenle yapacağınız yatırım dışında bir miktar ne olur ne olmaz bütçesi ayırmanız mantıklı bir karar olabilir. Ayrıca piyasalardaki dalgalanmaların neden olacağı kaldıraçlı işlem riskleri için stop-loss taktiğini kullanabilirsiniz. Stop loss emri, yatırımcıların riskleri yönetmek için kullandıkları koruyucu nitelikte bir önlemdir. Pozisyon için vereceğiniz stop loss emri, piyasa fiyatlarında oluşabilecek ani düşüşlerde kaldıraç teminatınızın altına düşmeden pozisyonunuzun otomatik olarak durdurulmasını sağlayacaktır.
Türikiye’de ve Dünyada Forex Piyasasında Kaldıraç Kıyaslaması
Türkiye’de kaldıraç oranları SPK tarafından belirlenmektedir. SPK lisanslı firmalarda kaldıraç oranları maksimum 1:10 seviyesinde bulunur.
Yurt dışı forex şirketlerinde kaldıraç oranları 1:200 ile 1:500 aralığında değişmektedir. Yksek akldıraçlı işlem fırstaı sunan yabancı forex kurumları Türkiye’den çok fazla tercih edilmektedir. LordFX ve benzeri yurtdışında lisans almış olan forex brokerları oldukça popüler forex kurumları arasında yer almasının nedenlerinden bir tanesi de sundukları yüksek kaldıraçlı işlem fırsatlarıdır.
Bir yanıt bırakın